“Je ziet de Romeinse cultuur overal in terug”
In Rome staan tussen de millennia oude gebouwen ook moderne universiteiten, een contrast dat je bijna nergens anders ziet. Toch heeft de Romeinse cultuur weldegelijk sporen achtergelaten op onze hedendaagse westerse cultuur. Perre van Beek, geschiedenisleraar bij het Sondervick college in Veldhoven, organiseert al 12 jaar lang een reis naar Rome voor 4 Havo & 5 VWO.
Wat voor een invloed hebben de Romeinen gehad op onze westerse samenleving?
"Aan brugklassers stel ik op het begin van het jaar, wanneer we aan het klassieke cultuur blok beginnen, altijd dezelfde vraag: 'maak een foto van iets Romeins.' Al die kindjes kijken me dan heel verward aan terwijl het eigenlijk een hele simpele opdracht is. Bijvoorbeeld Romeinse namen, Romeinse cijfers en niet te vergeten Romeinse architectuur worden nog steeds ontzettend veel in de moderne westerse samenleving gebruikt."
En op sociaal cultureel niveau?
"Vroeger gebruikten de Romeinen het cliëntsysteem, waarin rijke Romeinen de minder bedeelden onder hun hoede namen, in ruil voor klusjes en stemrecht. Ik denk dat dat systeem in zekere vorm nog steeds verder leeft in onze westerse cultuur. Niet zo zeer in exact dezelfde vorm, maar je ziet het wel terug in bijvoorbeeld het ‘voor wat hoort wat’ idee. Vooral in de politiek waar nog steeds ontzettend veel stemmen worden geritseld in de vorm van campagnegeld."
,,Keizer Adrianus was de eerste keizer die niet meer wilde veroveren''
Zijn er dingen die de Romeinen in hun tijd beter deden dan wij nu?
"Dat is lastig te zeggen. De Romeinen leefden in een totaal ander tijdperk. Als je kijkt naar ons technologisch niveau en de complexiteit van onze samenleving is het moeilijk te zeggen of ze iets beter deden. Toch heb ik wel een mooi voorbeeld van iets waar ik zelf eigenlijk altijd met verbazing aan denk. Keizer Adrianus was de eerste keizer die zei dat hij niet meer wilde veroveren. Hij vond de omvang van het Romeinse rijk groot genoeg zoals het was. Hij liet een muur bouwen om de Germanen buiten te houden. Die muur staat er overigens nog steeds. Wat dit wil zeggen is dat de macht van die keizers zo groot was. Wanneer er zo'n beslissing werd gemaakt werd deze eigenlijk altijd wel opgevolgd. Soms pakte dit natuurlijk ook veel minder goed uit, maar het geeft wel aan dat de macht die een persoon had, je in deze tijd eigenlijk nergens meer terug ziet."
,,Historici van nu bekijken de Romeinse tijd veel kritischer"
Waarom denk je dat de boogconstructie waar de Romeinen mee begonnen zijn niet meer zoveel word gebruikt?
"Ik denk juist dat de boogconstructie juist wel nog veel wordt gebruikt. Kijk maar naar viaducten, natuurlijk wordt het niet meer gebruikt voor huizen en flats, want de moderne technieken zijn vaak nog een stuk veiliger. We hebben nu sterker cement om alles bij elkaar te houden, maar in die tijd was het allemaal nog niet zo stevig. De boogconstructie is een geniale manier om te zorgen dat je het gewicht op een efficiënte manier kan verdelen."
Tot slot, denk je dat in de renaissance toen de Romeinse tijd werd herontdekt men rooskleuriger naar de Romeinse tijd keek dan het daadwerkelijk was?
"Ja zeker, men kwam net uit de Middeleeuwen waar in de ogen van de verlichters eigenlijk niet zoveel belangrijks heeft plaatsgevonden, vandaar ook de naam. Dit terwijl in de Romeinse tijd de cultuur ontzettend bruiste. De historici van nu bekijken het natuurlijk veel kritischer. Bijvoorbeeld het Colosseum: veel mensen zien het gebouw voor de eerste keer en denken aan het feit dat het honderden jaren geleden gebouwd is en hoe moeilijk dat geweest is met de technologie van die tijd. Terwijl in datzelfde gebouw duizenden mensen op brute wijze zijn vermoord, onder het gejoel van honderden toeschouwers. Alles valt in perspectief te plaatsen."
